Περιεχόμενο/Περιγραφή μαθημάτων

i. Φυσιολογία και παθοφυσιολογία της γήρανσης

Στο μάθημα αυτό οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μελετούν μηχανισμούς και βιοδείκτες κυτταρικής γήρανσης, την απώλεια της ομοιόστασης, και τις μεταβολικές αλλαγές που προκύπτουν στην τρίτη και τέταρτη ηλικία. Θα συζητηθούν τα νεότερα δεδομένα στη βασική έρευνα των γηριατρικών συνδρόμων σε μοριακό και γονιδιακό επίπεδο, και οι φοιτητές θα συμμετέχουν σε σχετικές εργαστηριακές ασκήσεις.

ii. Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην τρίτη ηλικία και τέταρτη ηλικία

Θα συζητηθούν θέματα προληπτικής ιατρικής όπως είναι οι εμβολιασμοί και ο προσυμπτωματικός έλεγχος, η πρόληψη και αντιμετώπιση των καρδιομεταβολικών νοσημάτων, η αντιμετώπιση των λοιμώξεων, η διατήρηση της αυτονομίας και η αποφυγή της ιδρυματοποίησης, η ορθολογική διαχείριση της πολυνοσηρότητας και των συνήθων προβλημάτων υγείας περιπατητικών ηλικιωμένων ασθενών, και οι χαρακτηριστικά άτυπες κλινικές εκδηλώσεις συχνών νοσημάτων στους ηλικιωμένους.

iii. Γηριατρικά σύνδρομα Ι: Κινητικά και αισθητηριακά προβλήματα

Στο μάθημα αυτό θα αναπτυχθούν θέματα των εξειδικεύσεων της γηριατρικής καρδιολογίας, νευρολογίας, ουρολογίας, ωτορινολαρυγγολογίας, ορθοπαιδικής και φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης. Συγκεκριμένα, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα διδαχθούν περί κινητικών προβλημάτων των ηλικιωμένων, με έμφαση στη διαγνωστική προσέγγιση, πρόληψη, και αντιμετώπιση των πτώσεων. Επιπλέον θα διδαχθούν τη δυσλειτουργία των αισθητηρίων οργάνων (όραση, ακοή, ισορροπία, επιπολής και εν τω βάθει αισθητικότητα), των αυτόνομων λειτουργιών (ακράτεια ούρων, δυσκοιλιότητα, ορθοστατική υπόταση), τις διαταραχές θρέψης, και το σύνδρομο ευπάθειας ηλικιωμένων.

iv. Γηριατρική φαρμακολογία

Στο μάθημα αυτό θα συζητηθούν οι αρχές συνταγογράφησης για ηλικιωμένους, η αντιμετώπιση της πολυφαρμακίας, οι ιδιαιτερότητες της φαρμακοδυναμικής, της φαρμακοκινητικής, της εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών και των αλληλεπιδράσεων φαρμάκων στους ηλικιωμένους. 

v. Γηριατρικά σύνδρομα ΙΙ: Ψυχοδιανοητικά και Κοινωνικά Προβλήματα

Θα συζητηθεί η πληθώρα νευροψυχιατρικών προβλημάτων στην Τρίτη ηλικία, με έμφαση στη διανοητική δυσλειτουργία, τους διάφοροι τύποι άνοιας και το οξύ οργανικό ψυχοσύνδρομο. Επίσης οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα διδαχθούν σχετικά με την κατάθλιψη, την παραμέληση, την κακομεταχείριση και τον κοινωνικός αποκλεισμό των ηλικιωμένων. Επιπλέον θα συζητηθούν καίρια βιοηθικά και νομικά θέματα, όπως είναι η πληροφορημένη συγκατάθεση, η άρνηση διαγνωστικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων, η ιατρική φροντίδα όταν ο ηλικιωμένος ασθενής δεν έχει ικανότητα λήψης αποφάσεων, η παρηγορητική φροντίδα, και άλλα συναφή θέματα ιατρικής ευθύνης και δεοντολογίας.

vi. Γηριατρικές εξειδικεύσεις: Καρδιολογία, Ογκολογία, Ρευματολογία, Ορθοπαιδική, Γυναικολογία, Πνευμονολογία, Ανακουφιστική Φροντίδα

To συγκεκριμένο μάθημα αφιερώνεται σε ανάπτυξη συχνών προβλημάτων υγείας στους ηλικιωμένους ασθενείς από τη σκοπιά των επιμέρους ειδικών, πέραν όσων έχουν ήδη συζητηθεί στα πλαίσια των μαθημάτων «Γηριατρικά Σύνδρομα Ι και ΙΙ». Οι φοιτητές θα διδαχθούν τις ιδιαιτερότητες των παθογενετικών μηχανισμών, της διάγνωσης, και της θεραπείας των ρευματικών και πνευμονολογικών παθήσεων στους ηλικιωμένους ασθενείς. Στο αντικείμενο της Ογκολογίας, οι φοιτητές θα διδαχθούν μεταξύ άλλων τις κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την προσυμπτωματική διάγνωση, πρόγνωση και διαστρωμάτωση κινδύνου τοξικότητας χημειοθεραπευτικών για την Τρίτη ηλικία. Θα συζητηθεί η βέλτιστη υποστηρικτική, αιτιολογική, και παρηγορητική αντιμετώπιση των ογκογηριατρικών ασθενών, όπως τεκμηριώνεται στην τρέχουσα βιβλιογραφία. Επιπλέον, θα συζητηθούν ιατρονομικά θέματα και στοιχεία βιοηθικής, καθώς και η φιλοσοφία και οι πρακτικές ανακουφιστικής φροντίδας ασθενών με βαριά ή/και ανίατα νοσήματα.

vii. Νοσηλεία και περιεγχειρητικά θέματα γηριατρικών ασθενών

Οι μεταπτυχιακοί θα εξειδικευθούν στην παρακολούθηση νοσηλευόμενων γηριατρικών ασθενών μέσα από την ανάπτυξη θεμάτων όπως οι αιτίες και η πρόληψη επιπλοκών της νοσηλείας στους ηλικιωμένους, ο πρότυπος γηριατρικός θάλαμος, εξειδικευμένα γηριατρικά τμήματα επειγόντων περιστατικών, ηλικιωμένοι ασθενείς στη ΜΕΘ. Επιπλέον, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα διδαχθούν την γηριατρική εκτίμηση του περιεγχειρητικού κινδύνου, επιστημονικά δεδομένα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της χειρουργικής αντιμετώπισης έναντι της συντηρητικής αγωγής σε ηλικιωμένους ασθενείς με συχνές χειρουργικές παθήσεις, τις συνήθεις μετεγχειρητικές επιπλοκές και τη αποκατάσταση των ηλικιωμένων ασθενών μετά τη νοσηλεία.

viii. Υγιής γήρανση και μακροβιότητα: Γενετικοί κι επιγενετικοί παράγοντες

Θα συζητηθούν επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες που συσχετίζουν τη μακροβιότητα με συγκεκριμένο τρόπο ζωής (διατροφή, τρόπος διαβίωσης, κοινωνική οργάνωση) ή γονιδιακή σύσταση και έκφραση. Θα παρουσιαστούν τα ως τώρα πρότυπα διαβίωσης των ηλικιωμένων και τα αποτελέσματά τους σε διάφορες κοινωνικές συνθήκες στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, με ιδιαίτερη μνεία στις νέες ιδέες και καινοτομίες στη φροντίδα των ηλικιωμένων. Επιπλέον, στα πλαίσια του συγκεκριμένου μαθήματος πραγματοποιούνται σεμιναριακού τύπου διαλέξεις στη μεθοδολογία της έρευνας, την επιδημιολογία, και τη βιοστατιστική.